a. cumhuriyetçilik
b. milliyetçilik
c. halkçılık
ç. devletçilik
d. laiklik
e. inkılapçılık
cumhuriyetçilik:
atatürk inkılâbı'nda cumhuriyetçilik ana ilke ve esas değerdir. çünkü cumhuriyet, atatürk inkılâbı'nın bütün verimlerini temsil eden bir devlet ve hükümet şekli olarak değiştirilemez bir cevherdir.
milliyetçilik:
milliyetçilik ilkesi, atatürk'ün “türkiye cumhuriyeti ilelebet yaşayacaktır” diyerek ebediliğini dilediği ve bir demecinde müjdelediği cumhuriyetçi devlet yapısını koruyacak olan toplumun siyasî birlik şuuruna kavuşmuş pekişik bir bütün olması amacına yönelmiştir.
halkçılık:
atatürk'ün halkçılık ilkesi her şeyden önce “halkın halk tarafından halk için idaresi” anlamına gelen ileri batılı gerçek bir demokrasinin gerçekleşip yerleşmesi amacına yönelmiştir. cumhuriyet öncesi dönemde benimsenmesi bile zor ve imkânsız olan “halkçılık” ile ilgili atatürk'ün ifadeleri gözden geçirildiğinde milliyetçilik ilkesi ile sıkı sıkıya bağlı olduğu hemen gözlenecektir.
devletçilik:
atatürk'ün devletçilik ilkesi, sosyal, ekonomik ve kültürel kalkınmada daha çok metodu belirten bir esastır. devletçilik, genellikle “ülke için geniş yararlar sağlayacak büyük ölçüde kuruluş, sermaye ve araçlara ihtiyaç gösteren işlerin; özellikle büyük sanayi ve tarımın, istenilen ve aynı zamanda gerekli alan ve oranlarda devlet tarafından teşkilatlandırılıp işletilmesine” denilmektedir.
laiklik:
atatürk inkılâbı'nın en önemli ilkesi, laikliktir. laiklik, ortaçağ'ın islâmi düşüncesinde, içtihat kapısının kapalı olduğu gerekçesiyle sosyal ilerlemeyi köstekleyen, fikir hürriyetini baltalayan skolastik zihniyeti yıkıp, vicdan hürriyetini korumak, dinin şahsî ve siyasî yararlar uğruna sömürülmesini önlemektir.
inkılapçılık:
inkılâpçılık ilkesi ise, bir yandan atatürk ilkelerinin korunmasını esas tutan, öte yandan da bu esaslara dayanılarak yeni hamlelerle türk toplumunun aydın ve ileri yönde gelişim ve geleceğini sağlayacak dinamik bir toplum yaşayış ilkesi olarak benimsenmiştir. çünkü bu ilke atatürk, felsefesini bazı dinî, siyasî ve felsefî kuramlarda olduğu gibi katı ve dar çerçevede kalmaktan kurtarmak istemiştir.
kaynak: https://ttk.gov.tr/ataturk-ilkeleri/
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?