das experiment

Das Experiment (2001), Oliver Hirschbiegel tarafından yönetilen bir Alman gerilim filmidir. Film, gerçek olaylardan esinlenerek, bir grup gönüllü üzerinde gerçekleştirilen psikolojik bir deneyin kontrolden çıkmasını konu alır. Deneyde, katılımcılar rastgele gardiyanlar ve mahkumlar olarak iki gruba ayrılır. Başta basit bir sosyal deney olarak başlayan süreç, zamanla güç ve otoriteye olan insan eğilimlerinin ortaya çıkmasıyla şiddet dolu bir kaosa dönüşür. Film, insan doğasının karanlık yanlarını ve otorite altında nasıl değişebileceğini etkileyici bir şekilde ele alır.

Filmin 1971 yılında gerçekleştiren Stanford hapishane deneyi'nden yola çıkılarak çekildiğini bilmek sanırım bu filmi daha korkunç hale getiriyor.
Herbiri sıradan, daha önce suça karışmamış bir grup insanın, kendilerine güç ve imkan verildiğinde nasıl sadist bir zorbaya dönüşebildiğinin kanıtı niteliğinde bir yapım. Filmde mahkumları ve gardiyanları canlandıracak kişiler seçiliyor ve birbirlerinden ayrılıyorlar. İşler o kadar hızlı bir şekilde kaosa sürükleniyor ki deney gerçek yaşamda sadece altı günde sona erdirilmek zorunda kalınıyor. Das experiment sonrası, yine aynı deneyi konu alan 2015 yapımı the Stanford prison experiment isimli bir uyarlama filmi daha bulunuyor ancak onu izlemedim.