roma citta aperta

italyan yeni gerçekçiliği (neo realismo)'nin en önemli yönetmenlerinden roberto rossellini'nin yönettiği ve neo realismo'nun en iyi filmlerinden diye tasvir edilen 1946 yapımı bir şaheser. roma citta aperta kurgu-senaryo konusunda akımın ana hatlarını belirleyen ayrıca roberto rossellini'nin de savaş üçlemesi filmlerinin ilk filmini oluşturan sinema tarihi açısından oldukça önemli bir film. çekimlerin tamamen savaşın yıkımlarının olduğu bölgelerde yapılması, aldo fabrizi ve anna magnani dışında olan bütün oyuncuların halktan olması bakımından filmin gerçekçiliği yakalamasını çok kolay sağlıyor. filmin amacı açılıştaki yazıda da yazdığı üzere dokuz ay boyunca nazilerin boyunduruğu altında kalan roma halkının durumunu yansıtmaktır ama bir direniş üzerinden değil de sosyal hayat üzerinden.
aslında 1944 yılında roma'nın kurtuluşundan kısa bir süre önce başlamıştır bu filmin çekimlerine ama bazı kısımlarının yanması ve dahi yönetmen roberto rossellini'nin makaralardan artan parçaları kullanmak istemesi üzerine evindeki bazı eşyaları da satmak zorunda kaldığını bilinir. artan parçalar ile filmin yanan kısımları tekrar çekilmiştir.
filmi konusuna şöyledir : 1944 yılında işgal altındaki roma'da nazilere karşı direnen ve halkı örgütlemeye çalışan 3 kişi üzerinden savaşın yıkımlarını gösterir. direnişin önemli liderleri komünist mühendis manfredi, rahip ve bilge don pietro ve fakir ama asabi matbaa işçisi francesco. naziler her yerde manfredi'yi arar . manfredi ise arkadaşı francesco'nun sevgilisi pina'nın evinde saklanır ve görevi don pietro'ya devreder ama sürtük hapçı şerefsiz bir dansöz olan manfredi'nin sevgilisi nazilerle birlik olur manfredi'nin yerini ihbar eder. naziler bölgeyi kuşatır sonra ve francesco'yu tutuklar ve diğer isyancılar ile birlikte kamyon'a bindirilir. pina ise kamyonun peşinden koşar iken vurulur francesco ve oğlunun gözü önünde ölür. daha sonra manfredi yakalanır ağır işkenceler yapılır ve bilgi vermez ama dayanamaz ölür. daha sonra don pietro yakalanır o da bilgi vermeyi reddettiği için kurşunlanarak ölür.