Canını yediğim güzel ülkem insanlarının sahip olmadığı, bizlere doğuştan yüklenmemiş olan özelliktir.
Haklı olmayı başarmak için bağırmak, şirretlik yapmak ve daha da ileriye götürüp şiddete başvurmak sanırım orta doğu ülkelerinde normal karşılanıyor. Sakince fikrini söylemek, anlatmak neredeyse karşılaşmadığım durumlar. Karşımdaki insanı dinlemeyi ve anlamayı tercih eden bir yapıdayım. Çoğu zaman da sakin ve soğukkanlı olabilirim. Ancak karşımdaki insan bağırmaya başladığında bende bir kırılma anı yaşanıyor. Bundan sonra kendimi tanıyamıyorum. İçimden bir canavar çıkıyor da olabilir, tam olarak bilmiyorum. Keşke biri o anda beni videoya almış olsaydı daha önce, izlemeyi çok isterdim. Yeni tanıştığım bir arkadaşım "o sesin senden çıktığına inanamadım." demişti, şok olmuş.
Özetle; tartışma kültürüm karşımdaki insana göre şekilleniyor. Tam olarak sahip olmayı çok isterdim.
en üzücü olan şey de yabancılardaki "agree to disagree" durumunun bizde olmaması. herkes bildiklerinin tek doğru olduğunu ve kendilerinin de tek haklı olduğunu düşünüyor/sanıyor. oysa şunun şurasında ortalama 70 senelik bir ömrü olan bir canlı kendi hayatının kozmik ölçüde ne kadar ihmal edilebilir bir düzeyde olduğunun farkına varsa (anlamak demedim, çünkü bence farkındalıkla bir kişilik tamamen değişme yoluna bile girebilir) "ben ne bok yemişim" deyip suspus olur hayatının geri kalanında.
Son derece yerinde bir yorum bu. Her şey kişinin kendisinin %100 haklı olduğu varsayımı ile başlıyor ve bu konuda ilkel aklıyla asla taviz vermiyor. Karşısındaki insanın da haklı olabileceği noktalar olabileceğini düşünmek dahi istemiyor. Toplumsal zeka ortalamımızın çok düşük olması ile mutlaka ilgisi vardır ancak bakıyorum farklı alanlarda zeki olan insanlar da tartışma kültürünü bilmiyorlar.
kültür dediğimiz şey, kökenine indiğimizde, kuşaktan kuşağa aktarılan değerler bütünüdür. atıyorum senin dedenin dedesinin dedesi bu özelliğe sahip değilse (ki muhtemelen o zamanlar okuma yazma oranının çok düşük olduğunu düşünürsek yok gibiydi). ama avrupalı olana bakıyorsun, amerikan olana bakıyorsun, adamlarda "debate" diye bir olay var. hatta sana şunu söyleyeyim, 1900lerin ortasında yazılmış "debating for men" diye bir kitap bulmuştum ben.
Genç cumhuriyet ile başlatılan aydınlanma adımları devam ettirilseydi açığı kapatabilir miydik diye zaman zaman kendime soruyorum. En azından kültürel anlamda bu denli geride kalmamış bir toplum olabilirdik diye düşünüyorum.
ben kendi çapımda bir deney gerçekleştirdim. biriyle konuşurken sadece dinliyorum. asla ama asla lafı kesmiyorum. anlatılacaklar bitti mi? o zaman önce bir güzel süzgeçten geçiriyorum. eğer anlatılanı anlamamışsam biraz daha açık bir şekilde anlatılmasını rica ediyorum. daha sonra (eğer anlamışsam) kendi düşüncemi belirtiyorum. böylece "söylediğim şeyi kaçırıyorsun, beni dinlemiyorsun, lafımı kesmeden beni bir dinle" gibi cümleler geçmiyor iletişimde.
Ben de öncelikle karşı tarafı veya tarafları dikkatlice dinliyorum. Tartışmalarda genelde sorunu çözmesi beklenen taraf olduğum için objektif yaklaşmam gerekiyor. Sonrasında fikrimi açıkça söylüyorum. Bireysel olarak ise, çevremdeki insanlar genelde benimle tartışmayı tercih etmiyorlar. Sadece iki tarafın da fikrini belirttiği bir konuşma geçer.
benim maalesef fikrimin sorulduğu ortamlar ve zamanlar olmadı. her zaman yalnızdım ve dertlerin boşaltıldığı insan oldum. kafa dengim insan çok nadir oldu, onlarla da uzun süreli bir dostluk kuramadım. hatırlıyorum da, 4 tane yakın arkadaşım oldu. iki tanesiyle okul değiştirdikleri için ilişkim bitti, diğerleriyle de ben mahalle değiştirdiğim için sohbetim bitti. şu anda da hâlâ yalnızım. zaten bu saatten sonra da olacağını sanmıyorum.